18 Maj, 1461, Në një pyll pranë Petrelës
18 Maj, 1461, Në një pyll pranë Petrelës Dielli i majit ka filluar të ngrohë mirë e mirë. Pyjet janë mbushur me gjelbërim e cicërima zogjsh, aq sa për një çast harron se lufta është vetëm një frymëmarrje larg. Këto ditë i kam kaluar duke inspektuar prapavijën tonë, duke parë se si po riorganizohen njësitë pas dimrit dhe si po mbushen depot me ushqime e armatime. Nuk mjafton vetëm trimëria në fushëbetejë; një ushtri marshon me barkun plot dhe me shigjeta në trastë. Sot, ndërsa po kaloja pranë një përroi, dëgjova zëra e të qeshura. U afrova pa zhurmë dhe pashë një grup ushtarësh të rinj që po laheshin e po luanin me ujë si fëmijë. Njëri prej tyre, një djalosh thatim nga Mirdita me flokë të kuqërremtë, po imitonte mua duke dhënë urdhra me një degë druri si shpatë. "Përpara, o trima! Thyeni ata qafira! Kujdes se mos lagni mustaqet e mia madhështore!" Të tjerët shkriheshin së qeshuri. Në fillim u stepa, por pastaj nuk mbajta dot gazin edhe unë. Kur më panë, ngelën si të ngrirë, me sytë sa kupa. Djaloshi flokëkuq u bë i bardhë si bora. "Mos u trembni, djem," u thashë duke qeshur. "Mustaqet e mia e durojnë pak ujë, por shpata jote prej druri nuk do të trembte asnjë lepur." I ftova të uleshim bashkë në breg të përroit. U tregova disa histori nga betejat e para, për trimërinë e Lekë Dukagjinit kur ishte sa ata, për dinakërinë e Moisiut. U thashë se nuk është turp të kesh frikë, por turp është të lejosh frikën të të mposhtë. U thashë se forca jonë më e madhe është se luftojmë për shtëpitë tona, për familjet tona, për këtë tokë që na ka ushqyer. Ata më dëgjonin me vëmendje, me atë dritën e admirimit në sy që të bën të ndjehesh sa i fuqishëm, aq edhe përgjegjës. Më vonë, rrugës për në Petrelë, mendova për atë skenë. Sa e rëndësishme është që këta djem të rinj të mos më shohin vetëm si një prijës të largët e të rreptë, por edhe si njërin prej tyre. Një baba, një vëlla më të madh. Karizma nuk është vetëm të mbash fjalime të zjarrta para betejës, por edhe të ndash një copë bukë me ushtarin më të thjeshtë, të dëgjosh hallet e tij, t'i tregosh se jeta e tij ka vlerë. Në Petrelë, mamaja ime, Vojsava, më priste me atë shikimin e saj të mençur që depërton deri në shpirt. Edhe pse vitet kanë filluar t'i rëndojnë mbi supe, mendja e saj është ende e kthjellët si ujët e burimit. Më pyeti për gjithçka, nga furnizimet e ushtrisë deri te shëndeti i Gjonit, djalit tim. I tregova për takimin me ushtarët e rinj. Ajo buzëqeshi. "Gjergj, biri im," më tha, "ti ke trashëguar forcën e babait tënd, por ke edhe zemrën e Kastriotëve. Mos e harro kurrë këtë. Një prijës pa zemër është si një pemë pa rrënjë." Fjalë të arta, si gjithmonë. Po vjen vera dhe me të, siç duket, edhe një tjetër fushatë osmane. Zbuluesit tanë raportojnë lëvizje të mëdha trupash në Maqedoni. Sulltan Mehmeti, ai djalosh ambicioz e arrogant, nuk do të rrijë duarkryq pas humbjeve të fundit. Ai do lavdi, dhe mendon se lavdinë do ta gjejë duke shkelur Arbërinë. Epo, le të vijë. Do ta presim siç dimë ne. Malet tona janë fortesat tona më të mira, dhe zemrat e shqiptarëve janë më të forta se çeliku i jataganëve të tij. Para se të fle, do të lutem. Do të lutem për djemtë e mi, për familjen time, për këtë popull të vuajtur por krenar. Dhe do të lutem që Zoti të më japë mençuri dhe forcë për t'i prirë drejt fitores. Sepse pa ndihmën e Tij, edhe shpata më e mprehtë është e kotë. Toka jonë është e shenjtë. Dhe ne do ta mbrojmë. Gjergji.